Sukces Egzotarium w Sosnowcu i pięknie odnowionej cechowni w Czeladzi. Nagrody w konkursie TOP Inwestycje Komunalne 2024

Egzotarium w Sosnowcu jedną z najciekawszych i nowatorskich inwestycji w Śląskiem

Centrum Edukacji Ekologicznej Egzotarium w Sosnowcu podczas finałowej gali Top Inwestycje Komunalne w Katowicach otrzymało dwie nagrody. Konkurs, którego pomysłodawcą jest redakcja Portalu Samorządowego, promuje i wyróżnia inwestycje zrealizowane w ostatnim roku przez jednostki samorządu terytorialnego lub spółki komunalne.

Gala Top Inwestycje Komunalne 2024 tradycyjnie towarzyszy Europejskiemu Kongresowi Gospodarczemu. W tegorocznym konkursie spośród zgłoszeń nadesłanych przez samorządy z całej Polski wybranych zostało 21 nominowanych inwestycji, z których rada konsultacyjna konkursu wybrała dziesięć najbardziej prorozwojowych.

Wśród nich znalazło się Centrum Edukacji Ekologicznej Egzotarium, które otrzymało dwie nagrody: jedną przyznaną przez kapitułę konkursu, a drugą od czytelników Portalu Samorządowego.

Dawny obiekt Egzotarium w Sosnowcu został wyburzony w sierpniu 2020 roku, a na jego miejscu powstał nowoczesny, trzykondygnacyjny budynek, którego powierzchnia całkowita wynosi niemal 6,7 tysiąca metrów kwadratowych, a wysokość w najwyższym punkcie to 22,7 m. Projekt zakładał zarówno budowę nowego obiektu Egzotarium oraz zagospodarowanie terenu wokół inwestycji.

Nowy obiekt Egzotarium zyskał nie tylko nowoczesną bryłę i bogatą kolekcję botaniczną oraz zoologiczną, ale również nowoczesne systemy zarządzania obiektem (BMS) oraz systemy podtrzymania życia zbiorników wodnych (LSS). Zastosowanie nowoczesnych technologii związanych z pracą mikroelektrowni fotowoltaicznej, systemem filtracji, systemem zarządzania klimatem oraz pozyskiwaniem wód opadowych pozwala zminimalizować koszty związane z utrzymaniem obiektu.

Centrum Edukacji Ekologicznej pełni głównie funkcję wystawienniczą i edukacyjną. Obiekt sprzyja wypoczynkowi rodzinnemu, jest przyjazny dla osób niepełnosprawnych. Warto też pamiętać o ogrodzie botanicznym, który jest nieodłączną częścią. Posadzono tam 7 tys. krzewów, ok. 250 drzew i tysiące innych roślin, wykonano nowe alejki, oczka wodne, budki dla ptaków. Park zrewitalizowano z podziałem na sekcje i zachowaniem osi widokowo-spacerowej deptaka. Usunięto betonowe nawierzchnie.

Park jest naturalnym dopełnieniem Egzotarium. Dzikie rośliny i zwierzęta wymagają specjalnych warunków. Mineralne alejki sprzyjają odwadnianiu w naturalny sposób. Wiele roślin musi być też pielęgnowanych w odpowiedni sposób, stąd też ogrodzenie obiektu.

Cechownia w Czeladzi zachwyca architekturą, detalami i końcowym efektem modernizacji

W gronie wyróżnionych znalazło się też miasto Czeladź za Postindustrialne Centrum Dziedzictwa Górnictwa Węglowego w Zagłębiu. Nagrodę z rąk przewodniczącego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierza Karolczaka odebrał burmistrz Zbigniew Szaleniec.

- Od sukcesu wizerunkowego rozpoczynamy IX kadencję naszego samorządu. Z dumą odbierałem statuetkę, którą za Top Inwestycje Komunalne, oprócz Czeladzi, odbierali także prezydenci takich miast, jak Opole, Łódź, Świnoujście, Bytom, czy Sosnowiec. Wśród wręczających nagrody było wielu znamienitych gości, takich jak były premier Jerzy Buzek, prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, a także przewodniczący GZM Kazimierz Karolczak - przekazał burmistrz Zbigniew Szaleniec.

W latach 90. XX wieku Czeladź utraciła największy zakład przemysłowy, który przez ponad 100 lat był źródłem dobrobytu miasta i jego mieszkańców, który tworzył historię i wzbogacał jego tradycję. Przez lata budynki po byłej kopalni Saturn ulegały znacznemu zniszczeniu.

Stopniowo miasto Czeladź zaczęło remontować i odnawiać budynki dawnej kopalni, przywracać im drugie życie. Powstała Galeria Sztuki Współczesnej Elektrownia, budynek dawnych warsztatów elektrycznych po remoncie stał się siedzibą Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej Saturn. Ostatnią inwestycją miasta jest wyremontowany i odnowiony budynek dawnej cechowni, łaźni, szatni i administracji kopalni Saturn - Postindustrialne Centrum Dziedzictwa Górnictwa Węglowego w Zagłębiu wraz z zagospodarowaniem terenu, z zachowaniem pierwotnej bryły obiektu, co przybliża wyglądem zewnętrzną bryłę budynku z początku XX w.

W ramach inwestycji powstał obiekt o charakterze centrum kultury, gdzie znajdzie się siedziba filii Miejskiej Biblioteki Publicznej, muzeum poświęcone węglowej tradycji regionu wraz z salą konferencyjną oraz częścią gastronomiczną, przygotowaną na potrzeby osób korzystających z infrastruktury kulturalnej. Projekt jest zatem jednym z wielu planowanych działań, służących zachowaniu i popularyzacji dziedzictwa kulturowego oraz zwiększeniu oferty kulturalnej regionu (utworzenie centrum kulturalnego z bazą biblioteczną i muzealną). W ramach projektu zagospodarowano również teren wokół obiektu wraz z urządzeniem placu zabaw dla dzieci z zachowaniem górniczego charakteru, odpoczynku dla dorosłych oraz miejsc parkingowych.

Wartość inwestycji to 49 mln 351 tys. 17 zł. Przedsięwzięcie zakończyło się 28 lutego 2023 r. Finansowanie inwestycji: dofinansowanie zewnętrzne to 30 mln 364 tys. 201,91 zł, z czego dofinansowania z UE to 27 mln 167 tys. 970,13 zł.

Wśród wyróżnionych na gali w Katowicach znalazły się takie inwestycje, jak: Budowa tunelu pod Świną (Świnoujście), Rewitalizacja Obszarowa Centrum Łodzi, Centrum Edukacji Ekologicznej - Egzotarium (Sosnowiec), Rewitalizacja zabytkowego osiedla Kolonia Zgorzelec w Bytomiu, Postindustrialne Centrum Dziedzictwa Górnictwa Węglowego w Zagłębiu w Czeladzi, Nowe Centrum Gliwic, Centrum Usług Publicznych w Opolu, Modernizację Opery Śląskiej (województwo śląskie), Aleja Wielkiej Wyspy we Wrocławiu, Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon (województwo małopolskie).