Schron przy ulicy Przyjaźni w Dąbrówce Wielkiej jest remontowany

Niewiele osób wie, że w Dąbrówce Wielkiej znajduje się aż 17 fortyfikacji, które miały bronić obszaru Górnego Śląska przed agresją niemiecką podczas II wojny światowej. Umocnienia nie posłużyły polskim żołnierzom długo, ponieważ musieli wycofać się już 2-3 września 1939 roku. Schrony te stoją w Dąbrówce do dzisiaj i już niebawem niektóre z nich będą otwarte dla zwiedzających.

- Dwie decyzje uratowały życie wielu ludzi i te schrony - mówi Roman Kiera, członek Stowarzyszenia Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji "Pro Fortalicium". - Mocne pole obrony, dzięki czemu Niemcy obeszli Piekary dookoła i decyzja o wycofaniu się naszych wojsk - dodaje.

Fortyfikacje Obszaru Warownego „Śląsk” zaczęły powstawać w 1933 roku. Początkowo zakładano, że będą tworzyć
jedynie izolowane punkty oporu osłaniające tzw. klin bytomski i skrzydła polskich pozycji na Śląsku przed agresją niemiecką. Schrony miały być zdolne do samodzielnej obrony w okrążeniu nawet przez kilka dni.

Punkt oporu Dąbrówka Wielka powstał jako pierwszy zespół umocnień OW "Śląsk" w latach 1933-1934. Rozbudowo go w latach 1936-1938. W schronie, który znajduje się przy ul. Przyjaźni mogło służyć 30 osób. Trzy zmiany żołnierzy obsługujących armatę przeciwpancerną, ciężki karabin maszynowy i ręczny karabin maszynowy.

Ściany zewnętrzne schronu miały grubość 150-200 cm, a strop - 175 cm, tak by ochronić polskich obrońców przed ostrzałem. Schron zaopatrzony był w wizjery w kopule, które mogły służyć albo do obserwacji, albo do ostrzału. Miał instalację filtro-wentylacyjną, która dostarczała żołnierzom czystego powietrza i niewielką kozę, która miała zimą ogrzewać załogę schronu.

- Jak na razie została usunięta ziemia i odkryte fragmenty budowli - mówi pan Roman. - Wszystkie prace prowadzone są oczywiście pod okiem konserwatora zabytków. To od niego zależeć będzie, czy można go odrestaurować wewnątrz i z zewnątrz i czy można udostępnić go zwiedzającym - dodaje.

Obszar Warowny „Śląsk” liczył około 180 obiektów linearnie rozmieszczonych wzdłuż granicy polsko-niemieckiej. Po opuszczeniu schronów Obszaru Warownego „Śląsk” zajęli je Niemcy, demontując w krótkim czasie co cenniejsze wyposażenie i pozostawione uzbrojenie.Szybko jednak zrezygnowali z użytkowania schronów.Później w fortyfikacjach w Dąbrówce Wielkiej mieli stacjonować przez krótki czas żołnierze armii gen. Władysława Andersa.